category_news
Onderzoek effect van Smaaklessen
Wageningen University & Research zoekt schoolklassen die in 2025 willen meewerken aan een effectonderzoek rondom het lesprogramma Smaaklessen. Om beter zicht te krijgen op de effectiviteit van Smaaklessen en welke factoren daaraan bijdragen, zijn veel deelnemende klassen door heel Nederland nodig. Elke deelnemende schoolklas ontvangt alle benodigde materialen gratis.
Smaaklessen is een gratis lesprogramma waarmee leerlingen op de basisschool kennis én ervaring opdoen met gezond en duurzaam eten. Door te proeven, ruiken, horen, voelen en kijken verkennen leerlingen hun eten. In juni 2024 is een nieuwe versie van Smaaklessen gelanceerd. De nieuwe editie is tot stand gekomen samen met kinderen, leerkrachten en experts. Leerlingen gaan actief aan de slag met smaakexperimenten en quizzen, het ontrafelen van etiketten en het samen koken van heerlijke gerechten. Smaak, gezondheid, herkomst van voedsel, consumentenvaardigheden, koken, maar ook duurzaamheid staan centraal in deze vernieuwde versie.
Smaaklessen bestaat al meer dan 15 jaar en wordt erkend door het RIVM als effectieve interventie. Toch staan er nog vragen open, bijvoorbeeld: Wat zijn de korte- en langetermijneffecten? Wat maakt de aanpak effectief? Bij welke leeftijd zien we de grootste effecten? Deze vragen willen we met dit onderzoek beantwoorden.
Welke basisscholen zoeken we?
We zoeken schoolklassen, specifiek groepen 3, 5 of 7 binnen het reguliere basisonderwijs, die nog niet eerder iets aan voedseleducatie hebben gedaan, of heel weinig (≤ 3 uur in schooljaar 2023/2024 en ≤ 3 uur van september t/m december 2024). Zo kan het effect van Smaaklessen het best worden gemeten. Er kunnen meerdere klassen per school meedoen.
Voor het onderzoek hebben we klassen nodig waar vanaf 2025 Smaaklessen worden gegeven (Smaaklessenklassen) en controleklassen (waar géén Smaaklessen worden gegeven).
- Bij de controleklassen wordt drie keer een vragenlijst ingevuld onder begeleiding van een onderzoeker.
- De Smaaklessenklassen vullen ook drie keer een vragenlijst in, maar krijgen ook vijf Smaaklessen, waarvan twee lessen door een gastdocent. Drie lessen geeft de leerkracht zelf. De kosten van de boodschappen, het lesmateriaal en de gastdocent worden volledig vergoed.
Interesse?
Wil je je schoolklas opgeven voor deelname aan het onderzoek? Of heb je nog vragen?
Vul dan het formulier in via de knop hieronder of stuur een mail naar voedingopschool@wur.nl. Wij kijken uit naar jullie deelname!
Voor professionals
Ken jij scholen in jouw netwerk die zouden willen
deelnemen? In onze toolkit vind je alle informatie om scholen en leerkrachten te informeren over dit onderzoek:
- E-mail om scholen te informeren
- Bijlage met extra informatie
- Tekst en afbeelding voor de nieuwsbrief
Wat levert het de school op?
Door deelname aan het onderzoek leveren jij, de leerlingen en jouw school een belangrijke bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek. Er zijn nog meer voordelen:
- Inzicht in de resultaten: Wij delen aan het einde van het onderzoek de resultaten van het onderzoek.
- Begrijpend lezen: Wanneer wij langskomen om vragenlijsten af te nemen, oefenen de kinderen begrijpend lezen op een andere manier dan ze gewend zijn.
- Plezier: Kinderen vinden het vaak heel leuk om mee te doen aan dit soort onderzoek waarbij zij hun eigen mening mogen geven. Op deze manier krijgen ze ook een kijkje in de wereld van onderzoek.
- Sluit aan bij verschillende kerndoelen: Omdat de Smaaklessenklassen aan de slag gaan met Smaaklessen, worden uit het leergebied ‘Oriëntatie op jezelf en de wereld’, bij het domein ‘Mens en samenleving’ de kerndoelen 34, 35, 37, 39 en bij het domein ‘Natuur en techniek’ kerndoelen 40 en 41 behaald.
- Gratis Smaakleskist of kookleskist: Aan het einde van het onderzoek ontvangen alle deelnemende klassen (zowel de Smaaklessenklassen als de controleklassen) een gratis Smaakleskist of kookleskist.
Hoe gaan we te werk?
Voor de Smaaklessenklassen
Wat:
- We komen drie keer langs in de klas (januari 2025, mei/juni 2025 en oktober/november 2025), zodat kinderen onder begeleiding van een onderzoeker een vragenlijst kunnen invullen. Datum en tijd wordt in overleg bepaald.
- Bij de eerste en tweede keer (tussen januari en mei/juni 2025) komt een gastdocent twee gastlessen van Smaaklessen verzorgen. Dit kan ook op dezelfde dag als het afnemen van de vragenlijsten als dat gewenst is. Datum en tijd wordt in overleg bepaald. Zelf geef je in die periode drie Smaaklessen. De kosten van de boodschappen en de gastdocent worden volledig vergoed.
Tijd:
- Het afnemen van de vragenlijst duurt circa 30 minuten per vragenlijst.
- De twee lessen die de gastdocent geeft duren één keer circa 60 minuten en één keer circa 120 minuten.
- De drie lessen die je zelf geeft duren circa 60 minuten per les. Houd hierbij rekening met wat voorbereidingstijd, bijv. om de leerkrachtenhandleiding te lezen en de benodigdheden te regelen.
Voorbereiding:
Benodigde informatie (o.a. ouderbrief, uitleg in de klas, vragenlijst) wordt door het onderzoeksteam verzorgd. We vragen je om ouders te informeren over het onderzoek middels het doorsturen van een informatiebrief. Ook vragen we je om een digitale vragenlijst door te sturen naar de ouders in juni 2025. Voor het geven van de drie Smaaklessen lees je de leerkrachtenhandleiding en regel je de benodigdheden en boodschappen. Smaaklessen stuurt je een fysieke handleiding toe per post.
Voor de controleklassen
Wat:
We komen drie keer langs in de klas (januari 2025, mei/juni 2025 en oktober/november 2025), zodat kinderen onder begeleiding van een onderzoeker een vragenlijst kunnen invullen. Datum en tijd wordt in overleg bepaald.
Tijd:
Circa 30 minuten per vragenlijst
Voorbereiding:
Benodigde informatie (o.a. ouderbrief, uitleg in de klas, vragenlijst) wordt door het onderzoeksteam verzorgd. We vragen je om ouders te informeren over het onderzoek (doorsturen van een informatiebrief).
